“Bilimlar bellashuvi” va olimpiada topshiriqlari (6-sinf) yechimlari.
- 100 = (33 : 3 – 3 : 3) × (33 : 3 – 3 : 3) .
Yechish: 3 ta vertikal to‘g‘ri to‘rtburchaklarning perimetrlari teng. vBundan ED=FG=KH=LC, EF=FK=KL. Demak 18 sm:3= 6 sm. ABLEE to‘g‘ri to‘rtburchakning perimetri DEFG to‘g‘ri to‘g‘ri to‘rtburchakning perimetriga teng. Tenglama tuzamiz: AE= x sm bo‘lsin, u holda 18+18+x+x= 6 + 6 +16 –x +16-x
Bu yerda x= 2, Demak, AE= 2 sm, ED= 14 sm
Javob: ABLE to‘g‘ri to‘rtburchakning tomonlari 2 sm va 18 sm, qolgan to‘g‘ri to‘rtburchakning
tomonlari 6 sm va 14 sm
3. Yechish:
Masala shartidan 1-, 2- va 3- sonlar yig‘indisi 20, 2-, 3- va 4- sonlar yig‘indisi ham 20. Bundan 1- va 4 –sonlarning tengligi kelib chiqadi. Demak 4-son 5 ga teng. Ko‘rinib turibdiki, 7-son ham 4- songa teng, demak 7-son ham 5 ga teng. Bundan topamiz. 20-8-5=7,
Javob: 5,8,7,5,8,7,5,8
4. Yechish:
Savatda 15 ta olma turibdi. Muhsinjon savatdan ukasi Xumoyunga nisbatan 3 marta ko‘p olma oldi. Xumoyunni opasi undan 3 marta kam olma oldi. Savatda qancha olma qolgan?
Masalaning shartidan ko‘rinib turibdiki, Muhsinjon ukasi Xumoyundan 3 marta ko‘p olma olgan. Xumoyun opasidan 3 marta ko‘p olma olgan.
Opasi x ta olgan, Xumoyun 3x ta olgan, Muhsinjon 9x ta olgan. x+3x+9x= 13x; 13x 15 dan katta bo‘lmasligi kerak. Shuning uchun x= 1 qiymat qanoatlantiradi. Demak ular birgalikda 13 ta olma yegan. Savatda 2 ta olma qolgan. Javob: 2 ta olma
5. Yechish: 16 ta boladan 10 tasi etiksiz, demak 6 bola etikda bo‘lgan. 2 bola shapkasiz bo‘lgan demak, 14 ta bola shapkali bo‘lgan. Shapka kiygan 14 bolalar ichidan etik ham kiyganlari 6 bola, qolgan 8 bola etiksiz. Demak shapkali va etiksiz 8 bola, shapkali etik kiyganlar 6 ta.
Javob: shapkali etiksiz bolalar soni shapkali etikli bolalardan 2 ta ko‘p.